Ηλίας Γιαννακόπουλος "ΙΔΕΟπολις". Η ζωή μέσα από τον κόσμο των ιδεών

 

Εις το σκαλί για να πατήσεις τούτο
πρέπει με το δικαίωμά σου νά ‘σαι
πολίτης εις των ιδεών την πόλι.

Κ.Π.Καβάφης «Πρώτο σκαλί»

 Ο Ηλίας Γιαννακόπουλος δεν έγινε πολίτης στην πόλη των ιδεών μέσα από την ποίηση, όπως ο ήρωας του Καβάφη, αλλά μέσα από το δοκίμιο. Γράφει στον πρόλογο του βιβλίου του «ΙΔΕΟπολις», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Λιβάνη:

«Από την αρχή της νιότης μου ένιωθα την ανάγκη να εξετάζω τα πάντα γύρω μου, να προσπαθώ να τα αντιληφθώ, να τα ερμηνεύσω, να τα αξιολογήσω. Απαραίτητο εργαλείο πάντοτε οι λέξεις. Με αυτές οδηγό χανόμουν στις σκοτεινές ατραπούς της γνώσης, της σκέψης και των ιδεών.

Ένιωθα μια ανείπωτη ελευθερία, όταν μπορούσα με εργαλεία τις λέξεις και τις ιδέες να κατανοώ το παρελθόν, να δημιουργώ το παρόν και να σχεδιάζω το μέλλον.[…]

Έτσι οι ιδέες με διευκόλυναν να αποκαλύψω τα μυστικά δώματα της πραγματικότητας, αλλά και να συνειδητοποιήσω τη δύναμη και την ευθύνη μου ως άνθρωπος και πολίτης.[…]

Κινητήρια δύναμη που λειτουργεί ως πυροκροτητής κάθε ατομικής και κοινωνικής συμπεριφοράς οι ΙΔΕΕΣ.

Αυτές λάμπουν, φωτίζουν, ερεθίζουν, τυφλώνουν, αλλά και εμπνέουν. Γι’ αυτό όλοι επιθυμούν να ενταχθούν στων ‘Ιδεών την πόλιν’ την ΙΔΕΟ-ΠΟΛΗ.»

Μ’ έναν εντυπωσιακό αποθησαυρισμό ιδεών μεγάλων διανοητών της ανθρωπότητας, που όμως γίνονται οδηγοί στη σκέψη και τη δική του γραφή, με στόχο να αποκωδικοποιήσει τον κόσμο και τη ζωή, ο συγγραφέας αγγίζει θέματα πανάρχαια αλλά και σημερινά, με τρόπο που συνδυάζει την απλότητα στην έκφραση με το ύψος της διανοητικής εμβέλειας σε θαυμαστή ισορροπία.

...................................................

Το  οπισθόφυλλο του βιβλίου του είναι η πύκνωση της σύλληψης και της πραγμάτωσης της γραφής του. Γράφει:

«Οι ιδέες δεν είναι μόνο εργαλεία γνώσης, αλλά κτητικές οντότητες. Οι ιδέες μάς χειραγωγούν περισσότερο από ό,τι τις χειραγωγούμε εμείς»

Εντγκάρ Μορέν

Είμαστε όλοι ―άνθρωποι, κοινωνίες, πολιτισμός― γεννήματα των Ιδεών, από τη στιγμή που εμείς, ως δημιουργοί τους, τις χρησιμοποιούμε για να αποκωδικοποιήσουμε την πραγματικότητα. Κάθε πνευματικό μας βήμα ή άλμα εμπεριέχει μια ιδέα ως πλοηγό. Οι ιδέες μάς καθορίζουν, αλλά και μάς χαρακτηρίζουν.

Οι λέξεις μας, οι συγκρούσεις μας, η φιλοσοφία μας, ο πατριωτισμός μας, η ελευθερία μας, η πολιτική μας συμπεριφορά, οι μηχανισμοί χειραγώγησης, ο τρόπος που ερμηνεύουμε τον εσωτερικό μας κόσμο, το μέγεθος της αγωνιστικότητάς μας, το πώς βλέπουμε τον ρόλο και τη θέση μας στη ζωή και στην κοινωνία, το πώς αντιδρούμε στα σύγχρονα φαινόμενα, το πώς ορίζουμε το χρέος των πνευματικών ανθρώπων, την ευθύνη μας απέναντι στο φυσικό περιβάλλον και, τέλος, το πώς χειριζόμαστε τον χρόνο είναι πλημμυρισμένα από τις ιδέες και τα παράγωγά τους.

Είμαστε όλοι πολίτες στων «Ιδεών την πόλιν», στην ΙΔΕΟ-πολη. Οι ιδεολογίες, οι ιδεοληψίες, τα ιδεολογήματα, τα ιδανικά, τα ιδεώδη και ο ιδεαλισμός διαποτίζουν κάθε ενέργειά μας και συνθέτουν, με έναν μυστηριακό τρόπο, την τοιχογραφία τόσο των παραδοσιακών όσο και των σύγχρονων κοινωνιών.

Χωρίς φανατισμούς, δόγματα και προκαταλήψεις τα δοκίμια του βιβλίου μπορούν να βοηθήσουν να δούμε την αθέατη πλευρά της πραγματικότητας και της ζωής. Οδηγός μας η επινοητικότητα του Οδυσσέα, η «αυθάδεια» του Θερσίτη, η προσπάθεια του Σισύφου και βέβαια το Απολλώνειο Φως. Γιατί σύμφωνα και με τον Αισχύλο «Φάος σκότω αντίμοιρον».

(πρώτη δημοσίευση: Φαρέτρα, Μάρτιος, 2019)

..............................................................................

Ο Ηλίας Γιαννακόπουλος γεννήθηκε στην Πιαλεία Τρικάλων το 1953. Είναι φιλόλογος, πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Εργάστηκε ως καθηγητής σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης. Συνταξιοδοτήθηκε το 2010. Συμμετείχε με κείμενά του στο βιβλίο «Η δυναμική του Επιχειρήματος».

Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στα περιοδικά "Λόγος και Πράξη", "Νέα Παιδεία", "Τα Εκπαιδευτικά", "Σύγχρονη Εκπαίδευση" και "Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης". Άρθρα του έχουν φιλοξενηθεί στις εφημερίδες "Τα Νέα", "Η Εφημερίδα των Συντακτών", "Η Αυγή".

Σήμερα αρθρογραφεί στις τοπικές εφημερίδες των Τρικάλων "Η Έρευνα", "Πρωινός Λόγος", "Τα Μετέωρα" και παλιότερα στα "Τρικαλινά Νέα" μέσα από τις στήλες "ΙΔΕΟΔΡΟΜΙΟ" και "Σκέψης Εγκώμιον’"

Τα τελευταία χρόνια άρθρα του φιλοξενούνται σε διάφορα sites των Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Βόλου, Τρικάλων και Βέροιας. Τα άρθρα του επικεντρώνονται σε θέματα που άπτονται της Φιλοσοφίας, της Ψυχολογίας, της Κοινωνιολογίας και της Γλώσσας.