Ζωή … η ζωή μου είναι το πρώτο μυθιστόρημα της Μαρίας Μητσιούλη από τις εκδόσεις Πηγή. Έχουν προηγηθεί διακρίσεις της συγγραφέως σε διάφορα διηγήματα. Στο πρώτο της μυθιστόρημα κυριαρχεί η τριτοπρόσωπη αφήγηση με εσωτερική εστίαση αφού κυρίως βλέπουμε την οπτική της Ζωής της βασικής ηρωίδας αλλά παράλληλα συναντάμε και ζωηρούς διαλόγους από τους οποίους αντλούμε πληροφορίες για τους δευτερεύοντες χαρακτήρες του έργου αλλά και άλλες αφηγηματικές τεχνικές όπως τα διαρκή ερωτήματα της πρωταγωνίστριας που ταυτίζονται συχνά με τα ερωτήματα του μέσου αναγνώστη. Η Ζωή θα μπορούσε κάλλιστα να είναι η γυναίκα της διπλανής πόρτας. Ο χρονότοπος αποτελεί μια σύγχρονη επαρχιακή πόλη στον οποίο εκτυλίσσεται μια ερωτική ιστορία που επίσης θα μπορούσε να συνέβαινε σε οποιαδήποτε γυναίκα και εντάσσεται στη μακριά αλυσίδα των ερωτικών μυθιστορημάτων. Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει ενδιαφέρον αυτό το μυθιστόρημα; Η Ζωή φαινομενικά είναι μια ήρεμη κοπέλα που ακολουθεί την πεπατημένη της οικογένειας της, τελειώνοντας το σχολείο ανοίγει ένα εμπορικό μαγαζί αθλητικών ειδών και συναναστρέφεται ερωτικά με ένα νεαρό δικηγόρο χωρίς ωστόσο να γνωρίζει ότι είναι παντρεμένος και η ζωή του αυστηρά οριοθετημένη. Το μοτίβο το ορίζει η ίδια η συγγραφέας από την τρίτη σελίδα ακόμη του έργου της : Αγάπη! Τι είναι αγάπη; Ποιος είναι ο ορισμός της; Είναι ο ίδιος για τον κάθε άνθρωπο; Έχει την ίδια έννοια, την ίδια μορφή, το ίδιο καρδιοχτύπι σε όλους τους άλλους γύρω μας; Πόσο πολύ μπορεί να αγαπήσει κάποιος; Έως που μπορεί να φτάσει; Υπάρχουν όρια; Ανιδιοτέλεια, εγωισμός, κτήση, δικαίωμα; Υπομονή ή κατανόηση; Εμπιστοσύνη ή προδοσία; Έρωτας ή σεξ; Θυσία;
Από τις πρώτες ακόμη σελίδες του βιβλίου μου ήρθε στο μυαλό μου η φράση του Γκαμπριέλ Γκάρσια Μάρκες από το γνωστό του βιβλίο «ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας». Ο Μάρκες είχε γράψει τότε μεταξύ άλλων κάτι που μου είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση αφού γραφόταν από έναν άντρα: «εμείς οι άντρες είμαστε κάτι φτωχοί δούλοι των προκαταλήψεων. Η γυναίκα όμως όταν ερωτευτεί δεν υπάρχει φραγμός η φράχτης που να μη μπορεί να γκρεμίσει για τον έρωτά της». Αυτό αποδεικνύεται περίτρανα στην ιστορία της Ζωής και του Άρη. Ο Άρης εγκλωβισμένος σε μια κοινωνική τάξη πραγμάτων θα αρνηθεί την ολοκλήρωση του έρωτα του για τη Ζωή με τη δικαιολογία της καριέρας και της οικογένειας. Ωστόσο πάντα βρίσκεται μπροστά της και τη διεκδικεί με ένα εγωκεντρικό και απόλυτο τρόπο στον οποίο η πρωταγωνίστρια καλώς η κακώς ενδίδει μιας και δε μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματα της και τις αντιδράσεις της απέναντι του παρόλο που σχετικά νωρίς αρχίζει να το αντιλαμβάνεται.
Παραδίδεται εν τέλει - μετά από τις δικές του προσπάθειες και έχοντας κάνει τα πάντα για να τον ξεπεράσει - να ζει στο περιθώριο της ζωής του ως δευτερεύον πρόσωπο πλέον συνειδητά θυμίζοντας μας τη θεωρία του υπαρξισμού δηλαδή έχοντας πλήρη επίγνωση των ευθυνών και των λαθών της και έτοιμη να υποστεί τις συνέπειες. Πρόκειται λοιπόν για μια σχεδόν ζωώδη έλξη που παρασύρει την πρωταγωνίστρια σε μια καταστροφική δίνη.
Από την αρχή της ιστορίας δεν ήξερα αν πρέπει να συμπάσχω με την πρωταγωνίστρια ή να εκνευριστώ με την αποδοχή αυτού του ολέθριου για αυτή έρωτα. Όμως τελικά ο έρωτας δεν είναι αυτό που αρχίζει εκεί που παύει να υπάρχει η λογική; Πολλά και άλλα τέτοια ερωτήματα μου δημιουργήθηκαν κατά την ανάγνωση του μυθιστορήματος. Για παράδειγμα ο σκοτεινός χαρακτήρας του Άρη που ενώ εμφανίζεται μέσα από την οπτική της Ζωής βέβαια ως το κλασικό αρσενικό που χτίζει μια ζωή μεταξύ συζύγου και ερωμένης, αντιλαμβάνεται κανείς ότι είναι απόλυτα εξαρτημένος από τη σχέση του με τη Ζωή. Είναι η σεξουαλική ικανοποίηση που τον οδηγεί κοντά της; Είναι η αίσθηση της απόλυτης κυριαρχίας του απέναντι της; Είναι η ικανοποίηση που του δίνει ότι του ανήκει ανιδιοτελώς; Είναι όλα αυτά μαζί; Η τελική αντίδραση δείχνει έναν άνθρωπο που δε μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματά του, ένα μπερδεμένο άνθρωπο που δεν έχει οριοθετήσει σωστά τη ζωή του. Τελικά υπάρχει σωστό και λάθος στον έρωτα; Υπάρχει νικητής και νικημένος; Που είναι το ηθικά σωστό και που το λάθος; Ερωτήματα που καλείται να απαντήσει ξεχωριστά ο κάθε αναγνώστης και η κάθε αναγνώστρια.
Η ίδια η πρωταγωνίστρια διακατέχεται από ένα μόνιμο αίσθημα ανασφάλειας που το καλλιεργεί και η στάση του περίγυρού της. Βλέπει τη ζωή της να εκτυλίσσεται στο σκοτάδι. Νιώθει πάντα κατώτερη του εραστή της λόγω του μορφωτικού τους επιπέδου παρόλο που η και η ίδια αποδεικνύεται μια επιτυχημένη επιχειρηματίας που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από κανέναν. Η σύγκρουση με τη σύζυγο θα την κάνει ακόμη πιο αμήχανη και ανασφαλή. Η εξέλιξη θα αποβεί ακόμη πιο ενδιαφέρουσα με την πρωταγωνίστρια να αντιλαμβάνεται έστω και αργά την αδιέξοδη πορεία την οποία ακολουθεί. Ποια είναι όμως η αντίδραση του Άρη όταν αντιλαμβάνεται ότι τη χάνει για πάντα;
Ακολουθώντας η Μητσιούλη άψογα τη δομή του μυθιστορήματος με μια ενδιαφέρουσα ανατροπή θα βάλει τα πράγματα στη θέση τους οδηγώντας έτσι στην τελική έκβαση της ιστορίας. Η συγγραφέας χωρίς εξάρσεις με ευθείς και άμεσους διαλόγους μας παραδίδει μια ενδιαφέρουσα γραφή και πολλές υποσχέσεις για ένα ακόμη πιο λαμπρό συγγραφικό μέλλον. Καλοτάξιδο!
Παραδίδεται εν τέλει - μετά από τις δικές του προσπάθειες και έχοντας κάνει τα πάντα για να τον ξεπεράσει - να ζει στο περιθώριο της ζωής του ως δευτερεύον πρόσωπο πλέον συνειδητά θυμίζοντας μας τη θεωρία του υπαρξισμού δηλαδή έχοντας πλήρη επίγνωση των ευθυνών και των λαθών της και έτοιμη να υποστεί τις συνέπειες. Πρόκειται λοιπόν για μια σχεδόν ζωώδη έλξη που παρασύρει την πρωταγωνίστρια σε μια καταστροφική δίνη.
Από την αρχή της ιστορίας δεν ήξερα αν πρέπει να συμπάσχω με την πρωταγωνίστρια ή να εκνευριστώ με την αποδοχή αυτού του ολέθριου για αυτή έρωτα. Όμως τελικά ο έρωτας δεν είναι αυτό που αρχίζει εκεί που παύει να υπάρχει η λογική; Πολλά και άλλα τέτοια ερωτήματα μου δημιουργήθηκαν κατά την ανάγνωση του μυθιστορήματος. Για παράδειγμα ο σκοτεινός χαρακτήρας του Άρη που ενώ εμφανίζεται μέσα από την οπτική της Ζωής βέβαια ως το κλασικό αρσενικό που χτίζει μια ζωή μεταξύ συζύγου και ερωμένης, αντιλαμβάνεται κανείς ότι είναι απόλυτα εξαρτημένος από τη σχέση του με τη Ζωή. Είναι η σεξουαλική ικανοποίηση που τον οδηγεί κοντά της; Είναι η αίσθηση της απόλυτης κυριαρχίας του απέναντι της; Είναι η ικανοποίηση που του δίνει ότι του ανήκει ανιδιοτελώς; Είναι όλα αυτά μαζί; Η τελική αντίδραση δείχνει έναν άνθρωπο που δε μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματά του, ένα μπερδεμένο άνθρωπο που δεν έχει οριοθετήσει σωστά τη ζωή του. Τελικά υπάρχει σωστό και λάθος στον έρωτα; Υπάρχει νικητής και νικημένος; Που είναι το ηθικά σωστό και που το λάθος; Ερωτήματα που καλείται να απαντήσει ξεχωριστά ο κάθε αναγνώστης και η κάθε αναγνώστρια.
Η ίδια η πρωταγωνίστρια διακατέχεται από ένα μόνιμο αίσθημα ανασφάλειας που το καλλιεργεί και η στάση του περίγυρού της. Βλέπει τη ζωή της να εκτυλίσσεται στο σκοτάδι. Νιώθει πάντα κατώτερη του εραστή της λόγω του μορφωτικού τους επιπέδου παρόλο που η και η ίδια αποδεικνύεται μια επιτυχημένη επιχειρηματίας που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από κανέναν. Η σύγκρουση με τη σύζυγο θα την κάνει ακόμη πιο αμήχανη και ανασφαλή. Η εξέλιξη θα αποβεί ακόμη πιο ενδιαφέρουσα με την πρωταγωνίστρια να αντιλαμβάνεται έστω και αργά την αδιέξοδη πορεία την οποία ακολουθεί. Ποια είναι όμως η αντίδραση του Άρη όταν αντιλαμβάνεται ότι τη χάνει για πάντα;
Ακολουθώντας η Μητσιούλη άψογα τη δομή του μυθιστορήματος με μια ενδιαφέρουσα ανατροπή θα βάλει τα πράγματα στη θέση τους οδηγώντας έτσι στην τελική έκβαση της ιστορίας. Η συγγραφέας χωρίς εξάρσεις με ευθείς και άμεσους διαλόγους μας παραδίδει μια ενδιαφέρουσα γραφή και πολλές υποσχέσεις για ένα ακόμη πιο λαμπρό συγγραφικό μέλλον. Καλοτάξιδο!
Η Μαρία Μητσιούλη είναι συγγραφέας, μητέρα δύο παιδιών και ζει στη Λάρισα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου